شەڕی ئیسرائیل و حەماس جگە لە دووفاقییەک هیچی دیکە نییە

ئەوەی لەچیرۆکی 1998 ئەمریکاو عیراق و ئێستای ئیسرائیل و ئەمریکادا دەیبینم، جگە لە دووفاقییەک هیچی دیکە نییە.

ئەوەشی لەهەردوو وێنەکەدا دەیبینم کلکەکەی ئەمریکایە بەناوی بەریتانیا، دوای سەردانی گەورە بەرپرسانی ئەمریکا بۆ ئیسرائیل، هاوکات ریشی سوناکی یەرۆک وەزیرانی بەریتانیاش سەردانی ئیسرائیلی کرد. بەریتانیا لە تەواوی رووداوەکانی عیراقی دوای 1990وە، دەستە راستی ئەمریکا بووە. لەدەنگدانی پێنج ئەندامە هەمیشەییەکەی ئەنجومەنی ئاسایشدا، بەردەوام دەنگی بەریتانیا بۆ ئەمریکا بووە.

بەپێی بەندی 14ی بڕگەی (687) ی ئەنجومەنی ئاسایش تایبەت بە داماڵینی چەکی کۆکوژی عیراق، بەڕوونی دەڵێت "دەبێت خۆرهەڵات لەم چەکە دابماڵێنرێت"، ئەمریکا ئەم یاسای بەسەر عیراقدا جێبەجێکرد، بەڵام تا چرکەساتی ئێستا بەسەر ئیسرائیلدا جێبەجێی نەکراوە و رۆژنامەکانی نیۆرک تایمز و واشنتن پۆستیش لەکاتی خۆیدا بڵاویانکردەوە کە ئەمریکا بیانوو بەعیراق دەگرێت لەهێرشە ئاسمانییەکانیدا"، فەرماندەیەکی سەربازی ئەمریکا لەو سەرەوبەندەدا رایگەیاندبوو "وامانلێهاتووە دەبێت لەژووری دەستشۆرەکانی عیراق بدەین"، هەرئەوکات محەمەد حەسەنێن هەیکەل بۆچوونی وابووە "باتلەری سەرۆکی تیمی پشکنەرانی عیراق خەونێتی عیراق لەناوببات و چاوپۆشی لە وڵاتانی دیکە دەکات"

لەیەکەم پەلاماری ئەمریکادا دژی عیراق لەجەنگی ئازادی کوێتدا، 88 هەزار تۆن ئاگری فڕێدایە عیراقەوە کە دوو بەرامبەری توانای وێرانکردنی ئەو دوو بۆمبەبوو ئەمریکا بەسەر هێرۆشیما و ناکازاکیدا بەریدایەوە، کەچی حەماس پەلاماری دڵی دەدات لەخۆرهەڵاتدا ! ئەم جوڵەیەی حەماس بێئاگایانە و نەزانانەبوو، چونکە ئیسرائیل گوێڕایەڵێکی چاکی ئەمریکایە و دەستکراوەیە لە بەکارهێنانی هەرجۆرە کارەساتێک بەسەر غەزە و هەر ناوچەیەکی عەرەبیدا بهێنێت.

نەزانی و تێنەگەشتنی حەماس لەپەلامارەکەی 7ی ئەم مانگەی بۆ سەر ئیسرائیل، لە دوو خاڵدایە، یەکەم: بەپشتبەست بە دیدگا و رۆحێکی دینی شەڕی ئیسرائیل بکات و بیەوێت تەواوی وڵاتانی عەرەبی مەیلدار بە دینی ئیسلام لەسەری بێنە وەڵام و بەرەی جەنگەکەی بۆ فراوان بکەن و ئیسرائیل بخەنەوە گۆشەی خۆی. دووەم: پێیوابووبێت ئیسرائیل تەنهایە و دپلۆماسیەت و پاشخانی مێژوویی لەپەیوەندی ئیسرائیل ــ ئەمریکا ــ بەریتانیا، نەخوێندبێتەوە و بەوردی مومارەسەی نەکردبێت.

لەگەڵ ئەوەشدا حەماس ئەگەر بە لۆجیکی دپلۆماسی یان سەربازی هاوپەیمانەکانی دەڕوانێتە شەڕی ئیسرائیل، دیسان خوێندنەوەیەکی نابەجێیە. مادام لێرەدا دوای حەوت دەیە دیسانەوە ئەنجومەنی ئاسایش لە وڵاتێکی گەورەی وەک ئیسرائیل و ئەمریکاو بریتانیا بێدەنگە، کەواتە دیدگای لۆژیکیانە بۆ حەماس جەنگە لەدۆخی بێدەنگییەکی قوڵ و دووردا.